اختلال بدشکلی بدن چیست؟ بررسی دلایل و درمان

اختلال بدشکلی بدن که به آن اختلال دیسمورفی نیز گفته می شود و در واقع یک وضعیت روانی می باشد که فرد در آن زمان زیادی را به نگرانی درباره نقص های ظاهری خود می پردازد. این نقص ها گاها تنها توسط خود شخص قابل مشاهده و توجه می باشد و برای دیگران اهمیت زیادی ندارد. اختلال بدشکلی بدن می تواند در هر سن و جنسیتی افراد را دچار نماید، اما این موضوع در بین جوانان و نوجوانان شایع تر می باشد. برای بررسی دلایل بوجود آمدن اختلال بدشکلی بدن و درمان آن، با ما در این مقاله همراه باشید.

بیشتر بدانید : درمان پرخوری عصبی + 10 راهکار موثر

اختلال بدشکلی بدن یا دیسمورفی چه می باشد؟

اختلال بدشکلی بدن یک نوع اختلال وسواس فکری اجباری می باشد. این افراد بیش از اندازه درگیر مواردی می باشند که نقص های موجود در ظاهرشان را نشان داده و آنها را نقص ظاهری خود می پندارند. افراد مبتلا به اختلال بدشکلی بدن، در روز، یک ساعت و یا بیشتر را صرف فکر کردن به ظاهر خود داشته و به قسمت های خاصی از بدن خود مانند سر و صورت یا وزن و شکل بدنشان بیش از اندازه وسواس به خرج می دهند. این عیوب در واقعیت به میزان اندکی بوده و گاها برای دیگران به سختی قابل مشاهده می باشد.

نشانه های اختلال بدشکلی بدن چیست؟

علائم اختلال بدشکلی بدن یا دیسمورفی اغلب در اوایل نوجوانی و حتی در زمان کودکی شروع می شود و تنها به ظاهر فرد مربوط شده و از جمله این نشانه ها به موارد زیر میتوان اشاره کرد :

اهمیت دادن به یک یا چند نقص در ظاهر خود که برای دیگران قابل مشاهده نمی باشد.

انجام دادن رفتارهای تکراری مانند چک کردن خود در آینه، دستکاری کردن پوست و بخش هایی از صورت، آراستگی و آرایش بیش از حد و مقایسه کردن خود با دیگران در مواقعی که نگرانی هایی نسبت به ظاهر خود دارند.

ایجاد ناراحتی و یا اختلال بالینی قابل توجهی که در عملکرد ناشی از این اختلال وجود دارد.

افراد دارای اختلال بدشکلی بدن عموما خود را در آینه چک کرده و بی از اندازه آرایش می کنند. این افراد ممکن است سعی در پوشاندن عیوبی دارند که تصور می کنند داشته و از طریق آرایش کردن و یا پوشیدن لباس های خاص، این کار را انجام می دهند.

همچنین ممکن است این افراد بیش از اندازه ورزش کرده یا تغییرات زیادی را بر روی پوست و ظاهر خود اعمال نمایند. آنها خود را مدام با دیگران مقایسه کرده و وسواس زیادی نسبت به ظاهرشان دارند.

از دیگر نشانه های اختلال بدشکلی بدن، انجام جراحی های زیبایی متعدد می باشد که بدین ترتیب سعی می کنند تا نواقصی که تصور می کنند را از بین ببرند. حتی در مواقعی که اقدام به بهبود خود انجام می دهند نیز همچنان از ظاهر خود ناراضی می باشند. داشتن وسواس فکری و انجام رفتارهای تکراری برای پنهان کردن عیوب خود از نشانه های افراد دارای دیسمورفی می باشد.

از رایج ترین افکاری که افراد مبتلا به اختلال بدشکلی بدن دارند، شامل موارد زیر است :

• مقایسه خود با افراد دیگر
• تصور زشت بودن خود
• تصور اینکه دیگران ظاهر آنها را مسخره می کنند
• اجتناب کردن از برقراری تماس چشمی با افراد
• پوشاندن و استتار یک نقص واقعی و یا تصور شده
• اهمیت دادن به زیبایی ظاهری

بیشتر بدانید : چگونه با دیگران یک ارتباط موثر داشته باشیم؟

علت اختلال بدشکلی بدن چه می باشد؟

اختلال بدشکلی بدن دارای یک مولفه ژنتیکی می باشد و احتمال ابتلا به آن در افرادی که یکی از بستگان درجه یک آنها مبتلا به اختلال وسواس فکری اجباری است، بیشتر می شود. عوامل محیطی نیز در ابتلا به اختلال بدشکلی بدن نقش دارد و افرادی که مورد کودک آزاری، بی توجهی و برخی از آسیب ها در زمان کودکی قرار گرفته اند و یا خانواده و والدین آنها دچار اختلال اضطرابی بوده است، احتمال ابتلا به اختلال بدشکلی بدن در آنها بیشتر می باشد.

افرادی که به اختلال بدشکلی بدن مبتلا می باشد دارای یک نوع اختلال اضطرابی دیگر مانند وسواس فکری اجباری، اضطراب اجتماعی، اختلال شخصیت و سو مصرف مواد نیز هستند.

درمان اختلال بدشکلی بدن به چه صورتی امکان پذیر است؟

از جمله درمان های اولیه که برای اختلال بدشکلی بدن انجام می شود شامل درمان شناختی رفتاری و داروهای ضد افسردگی بویژه مهار کننده های بازجذب سروتونین می باشد. در بیشتر مواقع هر دو این روش درمانی بصورت ترکیبی و همزمان استفاده می شود.

هدف از درمان، کاهش دادن و یا حذف کردن رفتارهای وسواسی اجباری، تقویت شناخت محرک ها و بهبود مدیریت استرس که مرتبط با رفتار است، می باشد. در کنار آن هدف اصلی درمان این است که به بیمار کمک شود تا بیاموزد تا خود را به دور از قضاوت دیگران ببیند. اما این نکته را نیز توجه داشته باشید که برای کنترل کردن بیماری و جلوگیری از عود مجدد آن، ممکن است تا سال ها درمان ادامه پیدا کند.

یکی دیگر از روش های درمانی، آینه درمانی می باشد که فرد را در مواجه با آینه قرار می دهند و این روش همراه با درمان شناختی رفتاری بوده و شامل تمریناتی مانند مشاهده فرد در آینه، توصیف کردن بدن با عبارت های خنثی و عینی و همچنین کاوش در احساساتی که ناشی از این موضوع می باشد. در افرادی که دارای اختلال بدشکلی بدن و یا اختلال خوردن می باشند، تحقیقی صورت گرفته است که نشان می دهد افرادی که در معرض آینه قرار می گیرند، بطور کلی استرس، افکار منفی و نارضایتی از بدن، در مواجه با آینه درمانی در آنها کم می شود.