خودآگاهی چیست؟

خودآگاهی چیست؟ خودآگاهی از مهارت های فردی در روانشناسی می باشد که به شما در شناخت بهتر خود و ابعاد وجودیتان کمک می کند. خودآگاهی در تقویت بیشتر عزت نفس یا همان حس ارزشمندی در وجودتان موثر بوده و می توانید به شناخت بهتری از احساسات، عواطف، روان و عملکرد درونی تان دست یابید. معنی کلمه خودآگاهی یعنی شناخت خود و این موضوع منجر به هوشیاری کامل و شناخت ما از افکار، احساسات درون و هر آنچه که در درونمان می باشد، بوده و باعث آگاهی ما از دنیای درونمان می شود. در کنار آن، شناخت درونتان به شما کمک می کند که نسبت به محیط اطراف و انسان های دیگر نیز آگاه تر شده و در درک و همچنین تعامل بهتری با آنها قرار گیرید.

بیشتر بدانید : راه های تقویت امید به زندگی

خودآگاهی چیست و چگونه در زندگی به ما کمک می کند؟

همانطور که پیش تر اشاره کردیم، خودآگاهی یعنی آشنا شدن شما با دنیای درونی روان و وجودتان. این آگاهی برای افراد مختلف، متفاوت بوده و مهارتی منحصر به فرد می باشد. ممکن است فردی با کسب این مهارت از طریق علم روانشناسی، به آگاهی و شناخت بیشتری دست پیدا نماید و فرد دیگری، کمتر. یکی از موارد تاثیرگذار در خودآگاهی، توانایی توصیف احساسات می باشد. احساس ها بخش مهم در وجود هر انسانی بوده که شناخت و آگاه شدن نسبت به آنها باعث شده تا بتوانید بصورت دقیق و کاملی تجربیات خود را توصیف نمایید و در نهایت در درک بهتری از خودتان قرار بگیرید.

تجربه افراد از خود آگاهی دائما در حال تغییر و رشد بوده و این موضوع کاملا طبیعی می باشد. خود آگاهی نشانه ای از بلوغ در وجود افراد است و هرچه بیشتر به آن بپردازید، نتایج بهتر و بیشتری از بلوغ در وجودتان ایجاد می شود. وجود ما مانند هر نظم دیگری در جهان، دارای قواعد و قوانین خاصی می باشد و خود آگاهی یعنی پیدا کردن و آگاهی یافتن از این قواعد ها. آگاهی از سیستم روان ما به درک بهتر افکار و احساسات ما کمک می کند و این موضوع در نهایت به آرامش درونی ما منجر می شود.

بیشتر بدانید : مشاوره تلفنی برای بدست آوردن آرامش در زندگی

نشانه های ناشی از خودآگاهی در افراد چه می باشد؟

در ابتدا وقتی با موضوع روان و احساسات و درونمان آشنا می شویم، ممکن است دچار تجربیات مختلفی شویم که این تجربه ها گاهی منجر به بهتر شدن حال ما و گاهی باعث بدتر شدن حال ما می شود. اما این تغییرات کاملا طبیعی بوده و این بالا و پایین شدن های احساسات درونمان عادی می باشد. در ابتدا ما با بخشی از ناشناخته های وجودمان آشنا شده ایم و شناخت این بخش و همچنین آگاهی از درونمان ممکن است احساسات ناخوشایندی مانند خشم، ترس و اضطراب را در ما ایجاد نماید. اما به مرور و با آگاهی بهتر و بیشتر از خودمان، این موارد تعدیل یافته و تغییرات دیگری در ما ایجاد می شود. البته ممکن است که تغییرات منفی در بعضی از افراد دچار پایداری بیشتری بوده و این به دلیل داشتن مشکلات درونی بیشتر و پایین بودن مقدار عزت نفس آنها می باشد. بطور کلی در بیشتر مواقع خود آگاهی با تغییرات مثبت و رو به جلو همراه بوده که می تواند کیفیت زندگی فرد را تغییر دهد. این موضوع باعث شده تا علاقه و انگیزه شخص برای تغییرات بهتر و بیشتر شده و ادامه دار کردن روند خود آگاهی رو منجر می شود. افرادی که سالها در مسیر خودشناسی قرار دارند، از تغییرات زیاد و اساسی بهره مند شده که باعث بهتر شدن شرایط زندگی و روان و درونشان می شود و در زیر به چند مورد از آنها اشاره می کنیم :

• خودآگاهی باعث می شود از فعالیت های اجتماعی خود لذت برده و در آن مشارکت داشته باشیم
• به دست آوردهای خود افتخار کرده و برای موفقیت های خود، احساس رضایت داشته باشیم
• در مواقعی که مرتکب اشتباه می شویم، اشتباهات خود را می پذیریم
• در کارها مسئولیت خود را قبول کرده و نسبت به قبل مسئولیت پذیر تر می شویم
• در زمانی که کار نادرستی انجام داده اید، عذرخواهی کرده و سهم اشتباه خود را متوجه می شویم
• خود آگاهی باعث بالا رفتن میزان عزت نفس و احساس ارزشمندی در شما می شود

اما همانطور که اشاره کردیم ممکن است خود آگاهی منجر به ایجاد احساسات منفی در ما نیز شود. از جمله این موارد به نمونه های زیر میتوان اشاره کرد :

• بابت اشتباهات خود دیگران را مقصر دانسته و آنها را نسبت به کاری که شما انجام داده اید مسئول و مقصر می دانید
• نسبت به احساس خجالت خود با خشم و عصبانیت واکنش نشان می دهید
• احساساتی مانند استرس، عصبی بودن و یا افسردگی را تجربه می کنید
• عزت نفس خود را از دست می دهید
• حس بی قراری می کنید
• از فعالیت های اجتماعی دوری می کنید و از حضور در جمع لذت نمی برید

یکی از دلایلی که باعث ایجاد خودآگاهی منفی در افراد می شود، داشتن عزت نفس و اعتماد به نفس پایین در شخص بوده که باعث شده فرد را به طرز عجیبی دچار احساسات ناسالم و منفی از خود آگاهی می کند. وقتی شما در شرایطی هستید که از سلامت روان کافی برخوردار نبوده و یا عزت نفس پایینی دارید، نمی توانید از فواید و نکات مثبت خود آگاهی استفاده نمایید. عزت نفس پایین باعث شده تا شما دچار احساسات منفی شوید و در واقع احساسات شما از نوع منفی بروز پیدا می کنند. این احساسات می توانند در نهایت منجر به بروز افسردگی، اضطراب، اختلال شخصیت و اختلال وسواس فکری شود.