علت افسردگی بعد از زایمان چیست؟

افسردگی بعد از زایمان یکی از مشکلات شایع و جدی در بین خانمها بعد از تولد فرزندشان می باشد. در واقع شاید باور عمومی افراد این می باشد که پس از تولد کودک، مادر لحظات شاد و رویایی را در کنار فرزند خود داشته و همه چیز خوب پیش می رود، اما واقعیت امر این نبوده و به دلیل تغییر شرایط مادر و افزایش مسئولیت هایش، ممکن است دچار افسردگی بعد از زایمان شود. علت این موضوع می تواند به دلایل مختلفی مانند احساس ترس، خستگی های زیاد و افزایش مسئولیت های مادر بوده و حتی این حالت می تواند تا حدی پیش رود که مادر به جای احساس عشق به نوزاد خود، حس تنفر را تجربه نماید. به این حالت افسردگی بعد از زایمان گفته شده که در این مقاله قصد داریم تا به بررسی علت های آن و همچنین راه های درمان این موضوع بپردازیم.

افسردگی بعد از زایمان به چه علتی ایجاد می شود؟

افسردگی بعد از زایمان پدیده ای شایع در بین خانمهای باردار بوده که می تواند از ابتدای دوران بارداری شروع شده و تا چند هفته یا چند ماه بعد از تولد نوزاد نیز ادامه داشته باشد. در حدود 8 تا 21 درصد از مادران دچار این افسردگی می شوند و علت بوجود آمدن آن به دلایل مختلفی بوده که شامل موارد زیر می باشد:

مشکل سلامتی نوزاد یا برآورده کردن نیازهای خاص او
مشکلات مادر در مورد شیردهی
بارداری ناخواسته و بدون برنامه ریزی
مشکل مالی خانواده
نداشتن حامی کافی بعد از زایمان
از دست دادن شغل مادر و یا تجربه بیماری خاص
داشتن مشکل در روابط با همسر و یا اعضای خانواده
داشتن سابقه افسردگی در بارداری قبلی یا زمان های دیگر
ابتلا به اختلال دوقطبی

نشانه های افسردگی بعد از زایمان چیست؟

افسردگی بعد از زایمان ممکن است 4 تا 6 هفته اول پس از زایمان شروع شده و حتی در مواقعی از دوران بارداری آغاز می شود. بعد از دیدن این نشانه نیاز است که حتما به روانشناس مراجعه کرده و از روش های درمانی کمک بگیرید، چرا که ممکن است این موضوع در صورت درمان نشدن، تا مدت ها طول بکشد. علائم زیر نشانه های افسردگی در مادر می باشد.

• حس بی قراری
• احساس خجالت و شرم
• حس بی ارزشی
• سردرد
• تاری دید و دل درد
• داشتن احساس خستگی بسیار شدید
• حس گناه و ناتوانی
• حس یاس و ناامیدی
• ناتوانی در برقراری ارتباط با نوزاد
• گریه کردن های بی دلیل
• ترس از مادر بودن
• داشتن افکاری مبنی بر آسیب به خود یا نوزاد
• تحریک پذیری زود و حس عصبانیت
• از بین رفتن اشتها و کم شدن غذا
• کاهش و یا افزایش میزان خواب
• کاهش میزان شوق و لذت در کارهای تفریحی

در صورت داشتن این علائم به مدت چند روز و یا چند هفته، با روانشناس یا مشاور تلفنی در ارتباط بوده و در صورت بررسی تخصصی توسط این افراد و احتمال ایجاد افسردگی، حتما دوره های درمان خود را کامل کرده تا منجر به ادامه دار شدن این روند نشود.

بیشتر بدانید: علت بروز بیماری افسردگی چیست؟

درمان افسردگی بعد از زایمان به چه صورت است؟

برای درمان افسردگی بعد از زایمان روش های بالینی، دارو درمانی و روش های حمایتی وجود داشته که همه این موارد در کنار هم از تاثیر بیشتر و سریع تری برخوردار می باشند. بنابر این نیاز است تا در صورت داشتن علائم افسردگی، در ابتدا به روانشناس مراجعه کرده و مراحل بعدی را نیز با کمک مشاوره های فردی و کمک گرفتن از نزدیکان خود، پیش روید. در ادامه به راه های موثر در این درمان می پردازیم:

روان درمانی و کمک گرفتن از روانشناس: صحبت کردن با روانشناس و مشاوره گرفتن از او می تواند در بهبود شرایط مادر کمک زیادی نماید. در صورتیکه نیاز به استفاده از داروهای ضد افسردگی می باشد، باید حتما توسط روانپزشک تجویز شود. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که پذیرفتن این موضوع توسط مادر و همسر و اطرافیان و درک حالت افسردگی بعد از زایمان، می تواند در پیش برد این بیماری و جلوگیری از طولانی شدن آن، تاثیرات مثبتی داشته باشد.

استفاده و تجویز داروهای ضد افسردگی: در مواقعی که نیاز به استفاده از دارو بوده و به همین دلیل مادر به روانپزشک ارجاع داده می شود، از داروهایی استفاده شده که خطری را برای نوزاد ایجاد نمی کند. طبق تحقیقات در بین این داروها، داروهای سه حلقه ای TCA که شامل ایمی پرامین و نورتریپتیلین می باشد، جزو کم خطر ترین داروهای افسردگی بوده که آسیبی به نوزاد وارد نکرده و نگرانی برای مادر ایجاد نمی کند.

جلوگیری از تنها ماندن مادر: همانطور که پیش تر ذکر شد، علاوه بر استفاده از روش های درمانی، راه های حمایت از مادر نیز می تواند تاثیرات مثبت و مستقیمی بر بهتر شدن حال مادر و جلوگیری از تشدید حالت افسردگی او داشته باشد. یکی از این راه ها تنها نذاشتن مادر بوده که حمایت همسر از او در این بین دارای اهمیت بسیاری است و وقت گذراندن همسر، خانواده و دوستان می تواند تاثیر زیادی برای بهتر شدن حال مادر داشته باشد. صحبت کردن مادر درباره احساسات خود و درک شدن توسط دیگران می تواند تاثیر بسزایی در این زمینه داشته باشد.

داشتن روش زندگی سالم: انجام فعالیت های بدنی مانند ورزش های ساده در خانه، پیاده روی با نوزاد، داشتن رژیم غذایی سالم، استراحت کافی، دور بودن از الکل و دخانیات می تواند در بهبود شرایط افسردگی موثر باشد. همه این موارد در کنار هم می تواند به درمان سریع این موضوع کمک کرده و مادر را هرچه زودتر به روند عادی و طبیعی زندگی اش باز گرداند.