اختلالات خواب چیست و چگونه درمان می شود؟
تحقیقات نشان میدهد بیش از ۷۵ درصد افراد در سنین ۲۰ تا ۵۹ سال از اختلالات خواب به طور نسبتاً منظم شکایت میکنند.
جهت مشاوره تلفنی در زمینه اختلالات خواب
از تلفن ثابت در سراسر کشور با شماره ۲۹۵۲_۹۰۷_۹۰۹ (بدون پیش شماره) تماس بگیرید
پاسخگویی از ۸ صبح تا ۱۲ شب حتی ایام تعطیل
و جهت مشاوره حضوری در تهران با شماره 44055462-021 تماس بگیرید
اختلالات خواب چیست و چگونه درمان می شود؟ این سوالی است که بیشتر کسانی که با خواب نامنظم درگیر هستند برایشان پیش میآید.
اختلالات خواب گروهی از بیماریهایی هستند که توانایی فرد برای خواب دیدن به طور منظم را تحت تاثیر قرار میدهند و شیوع این اختلالات چه به سبب بیماری زمینهای و چه به سبب استرس و اضطراب بیش از حد، در دنیا در حال افزایش است.
تحقیقات نشان میدهد بیش از ۷۵ درصد افراد در سنین ۲۰ تا ۵۹ سال از اختلالات خواب به طور نسبتاً منظم شکایت میکنند.
بیشتر افراد گاهی مشکلات خواب را به سبب اضطراب، برنامههای سخت روزانه و دیگر تاثیرات بیرونی تجربه میکنند.
اما با این وجود زمانی که این مشکلات به طور منظم رخ میدهند و با زندگی روزمره تداخل ایجاد میکنند، وجود یک اختلال خواب را نشان میدهند.
بسته به نوع اختلال خواب افراد ممکن است در به خواب رفتن مشکل داشته باشند و در طول روز احساس خستگی کنند. همچنین کمبود خواب میتواند اثر منفی بر انرژی، خلق، تمرکز و سلامت عمومی داشته باشد.
در بعضی موارد اختلالات خواب میتواند علامت یک مشکل پزشکی یا بیماری روانی باشد، این مشکلات خواب ممکن است در نهایت با درمان علت زمینهای از بین بروند
اما زمانی که اختلالات خواب توسط بیماری دیگری ایجاد نشده باشند، از نظر روانشناسان و روانپزشکان درمان به طور معمول شامل ترکیبی از درمانهای دارویی و تغییرات سبک زندگی است.
تشخیص به موقع و درمان منظم اختلال خواب بسیار حائز اهمیت بوده و اثرات منفی اختلالات خواب در صورت درمان نشدن، منجر به عواقب بیشتری برای سلامت فرد میشود.
این اختلالات همچنین میتوانند عملکرد شما در محل کار را تحت تاثیر قرار داده یا هر کجای دیگری که باشید، باعث ایجاد تنش در روابط شخصی شده و توانایی شما برای انجام کارهای روزمره را مختل میکند.
سر فصل ها
چه چیزی سبب اختلالات خواب می شود؟
اختلال خواب وضعیتی است که مانع از خواب آرام شما میشود و میتواند باعث خواب آلودگی در طول روز و مشکلاتی در عملکرد شود، ادامه داشتن این اختلال میتواند آسیب هایی را به زندگی شما وارد کند.
علائمی که نشان میدهد اختلال خواب داشته باشید
شناخت علائم اختلال خواب برای حفظ سلامتی شما بسیار مهم است. با آگاهی از علائمی که ممکن است نشان دهنده اختلالات خواب باشد، میتوانید به موقع اقدامات لازم را انجام دهید.
علائمی مانند مشکل در برقراری خواب، بیداری های مکرر در طول شب، بیدار شدن زودرس، تجربه خواب غیرطبیعی و استراحت کم میتوانند نشانههای اختلال خواب باشند، با شناخت این علائم، شما میتوانید اطلاعات لازم را به پزشک خود ارائه داده و درمان مناسب را دریافت کنید،
در ادامه به شناخت بیشتر این علائم ها میپردازیم:
• بیخوابی های شدید
بیخوابی مشکل در به خواب رفتن یا مشکل در خواب ماندن است، اگر بیخوابی دارید، احتمالاً بر سطح انرژی و همچنین خلق و خوی، سلامتی و کیفیت زندگی شما تأثیر میگذارد.
بیخوابی کوتاه مدت اغلب به دلیل شرایط خاصی مانند بحران در محل کار یا خانه ایجاد میشود، اگر زندگی شما تحت تاثیر قرار گرفته است، با پزشک خود در مورد شناسایی علت بیخوابی و نحوه درمان آن صحبت کنید.
استفاده از هر گونه قرص خواب بسیار کوتاه مدت است و باید به طور منظم توسط پزشک بررسی شود زیرا ممکن است اعتیادآور باشد.
اگر بیخوابی طولانی مدت دارید، پزشکان به طور کلی توصیه میکنند که از داشتن عادات خواب خوب مطمئن شوید.
آنها همچنین ممکن است درمانهای غیردارویی مانند درمان شناختی رفتاری را توصیه کنند که برای کمک به تغییر افکار و رفتارهای غیر مفید طراحی شده است.
• خروپف مشکلی بزرگ در خواب
خروپف بسیار رایج است، این میتواند ناشی از اضافه وزن، نوشیدن الکل و سیگار باشد، برخی از آلرژیها نیز میتوانند باعث خروپف شما شوند.
در هر صورت، اگر خروپف باعث ایجاد مشکل در خانواده شما میشود، به پزشک خود مراجعه کنید.
شما میتوانید با استفاده از محافظ دهان مخصوصی که راه هوایی شما را باز میکند، با لیزر روی سقف دهان یا گلو، یا با درمان آلرژی یا رفع انسداد بینی، خروپف را درمان کنید.
با برداشتن لوزههای کودکان میتوان خروپف را در کودکان بهبود بخشید، گاهی اوقات درمانهایی که شما را به خوابیدن به پهلو تشویق میکنند میتوانند مفید باشند.
• آپنه خواب
آپنه خواب زمانی رخ میدهد که تنفس شما متوقف میشود و به طور مکرر در طول خواب شروع میشوند، این به دلیل فروپاشی موقت اما مکرر راه هوایی در پشت دهان ایجاد میشود.
علائم شایع عبارتند از خروپف بلند، بیدار شدن با نفس نفس زدن و تلاش برای بیدار ماندن در طول روز هستند.
آپنه خواب با طیف وسیعی از مشکلات سلامتی، از جمله فشار خون بالا، بیماری قلبی، دیابت و سکته مغزی مرتبط است.
در بسیاری از افراد، میتوان آن را با استفاده از یک وسیله دهانی ( مانند محافظ دهان ) که به باز نگه داشتن مجاری تنفسی در هنگام خواب کمک میکند، درمان کرد.
سایر افراد به فشار مداوم مثبت راه هوایی (CPAP) نیاز دارند که هوا را تحت فشار ملایم پمپاژ میکند تا به باز نگه داشتن راه های هوایی کمک کند برخی از افراد از جراحی مفید است.
انواع اختلالات خواب چگونه است؟
اختلالات خواب میتواند بر نحوه تفکر، کار، رانندگی با ماشین یا هر فعالیت روزانه دیگری تأثیر بگذارد و کیفیت زندگی را کاهش دهد.
فشار خون بالا یکی از پیامدهای احتمالی اختلالات خواب است و میتوان آن را با کمک ثبت فشار خون کنترل کرد. اختلالات خواب در صورت عدم درمان میتواند کشنده باشد.
نزدیک به 100 اختلال خواب مختلف شناخته شده است که هر کدام علائم متفاوتی دارند. بسیاری از آنها را میتوان با کمک متخصصان درمان کرد.
• ریتم شبانه روزی
ریتم شبانه روزی ساعت درونی بدن است این چرخهای است که 24 ساعت طول میکشد و فرآیندهای بیولوژیکی از جمله تولید هورمون و رشد مجدد سلولی را هماهنگ نگه میدارد.
ریتم شبانه روزی شما نیز در زمان خواب شما نقش دارد، اختلال خواب ریتم شبانه روزی زمانی رخ میدهد که این ساعت به درستی کار کند.
• خمیازه بیش از حد
خمیازه بیش از حد حالتی است که در آن فرد بیشتر از حد معمول خمیازه می کشد، این وضعیت به دلایل مختلفی مانند بیحوصلگی، خواب آلودگی یا استرس ایجاد میشود.
خمیازه بیش از حد میتواند به دلیل یک بیماری زمینهای مانند آپنه خواب، اضطراب یا افسردگی نیز ایجاد شود. پزشکان ممکن است به این حالت خمیازه زیاد، خمیازه زیاد یا خمیازه شدید اشاره کنند.
• پرخوابی
پرخوابی یک اختلال خواب است که با خواب آلودگی شدید تعریف میشود. افراد مبتلا به پرخوابی ممکن است احساس کنند نیاز به خواب طولانی مدت در طول روز دارند و ممکن است برای مدت طولانی بیدار بمانند.
پرخوابی میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله کمخوابی، برخی داروها و شرایط پزشکی زمینهای باشد.
• پرخوابی ایدیوپاتیک
پرخوابی ایدیوپاتیک (IH) یک اختلال خواب مزمن است که با خواب آلودگی بیش از حد در طول روز و الگوهای خواب نامنظم مشخص میشود.
بیماران مبتلا به پرخوابی ایدیوپاتیک اغلب در صبح بیدار نمیشوند و ممکن است نیاز به چرت زدن مکرر در طول روز داشته باشند.
علت پرخوابی ایدیوپاتیک ناشناخته است، اما تصور میشود که به اختلال در عملکرد مرکز بیداری مغز مربوط می شود.
• سندرم کلاین لوین
سندرم کلاین لوین علائم مشترکی با سایر شرایط پزشکی دارد و تشخیص صحیح آن را به چالشی تبدیل میکند.
مشخصه اصلی آن، خواب آلودگی بیش از حد، گاهی اوقات با دیابت، کمکاری تیروئید، سایر اختلالات خواب، بیماریهای عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس و اختلالات خلقی از جمله افسردگی نشان داده میشود.
• ترور شب
وحشت شبانه میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، یکی از این موارد ارثی است، مطالعات نشان داده است که دستهای از اختلالات خواب که به عنوان پاراسومنیا شناخته میشوند.
• سندرم Pickwickian
سندرم Pickwickian یک بیماری مرتبط با چاقی است که با آپنه خواب همراه است. سندرم Pickwickian معمولاً با سطوح بالای دی اکسید کربن و سطوح پایین اکسیژن در خون و بدن شما ظاهر میشود.
افراد مبتلا به این بیماری هنگام خواب دچار مشکل در تنفس میشوند که میتواند منجر به یک سری مشکلات سلامتی مرتبط شود.
• سندرم پاهای بی قرار
سندرم پاهای بیقرار (RLS) اختلالی است که در آن فرد در هنگام خواب تمایل غیرقابل کنترلی برای حرکت دادن پاهای خود را تجربه میکند.
• دندان قروچه در خواب
دندان قروچه مرتبط با خواب یک وضعیت پزشکی است که با فشردن و ساییدن دندانها در طول خواب مشخص میشود. این وضعیت به عنوان دندان قروچه شبانه نیز شناخته میشود.
دندان قروچه مرتبط با خواب یک اختلال خواب در نظر گرفته میشود زیرا میتواند با الگوهای خواب طبیعی تداخل داشته باشد و باعث اختلال در خواب شود؛ دندان قروچه ناشی از خواب بیشتر در کودکان دیده می شود.
• راه رفتن در خواب
راه رفتن در خواب می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. یکی از این موارد ارثی است، مطالعات نشان داده است که کودکانی که یکی از والدینشان یا هر دوشان راه رفتن در خواب دارند
بسیار بیشتر از کودکانی که این کار را انجام نمیدهند، رفتارهای مشابهی از خود نشان میدهند. راه رفتن در خواب همچنین جوانان را بیشتر از بزرگسالان تحت تاثیر قرار میدهد.
• خروپفهای هنگام خواب
خروپف به دلیل وجود موانعی در دهان، بینی یا گلوی فرد ایجاد میشود که با عبور هوا به ارتعاش در میآیند، این انسدادها معمولاً تشریحی هستند، اگرچه میتوانند تحت تأثیر رفتارهای خاصی مانند مصرف الکل قرار گیرند.
درمان های غیر دارویی برای تغییرات خواب
هدف از درمانهای غیر دارویی بهبود روال خواب و محیط خواب و کاهش چرت زدن در طول روز است، راهبردهای مقابله غیر دارویی همیشه باید قبل از مصرف داروها امتحان شوند، زیرا برخی از داروهای خواب میتوانند عوارض جانبی جدی ایجاد کنند.
زمانهای منظمی را برای وعدههای غذایی و برای خوابیدن و بیدار شدن داشته باشید، به دنبال قرار گرفتن در معرض نور خورشید صبحگاهی باشید.
- ورزش منظم روزانه را تشویق کنید، اما حداکثر چهار ساعت قبل از خواب
- از الکل، کافئین و نیکوتین خودداری کنید.
- هر دردی را درمان کنید.
- اگر فرد از مهارکننده های کولین استراز ( تاکرین، دونپزیل، ریواستیگمین یا گالانتامین ) استفاده میکند، از دادن دارو قبل از خواب خودداری کنید.
- اطمینان حاصل کنید که دمای اتاق خواب راحت است.
- نور شب و اشیاء امنیتی تهیه کنید.
- اگر بیدار شدید، از ماندن در رختخواب در بیداری خودداری کنید و از تخت فقط برای خواب استفاده شود.
- از تماشای تلویزیون در دوره های بیداری خودداری کنید.
داروهایی برای تغییرات خواب
در برخی موارد، رویکردهای غیر دارویی کار نمیکنند یا تغییرات خواب با رفتارهای مخرب شبانه همراه است.
برای افرادی که نیاز به دارو دارند، متخصصان توصیه میکنند که درمان «کم شروع شود و آهسته پیش رود».
خطرات داروهای خواب آور برای افراد مسن که دارای اختلالات شناختی هستند قابل توجه است. آنها شامل افزایش خطر افتادن و شکستگی، گیجی و کاهش توانایی مراقبت از خود هستند.
اگر از داروهای خواب استفاده می شود، باید پس از ایجاد یک الگوی خواب منظم، آنها را قطع کرد.
نوع داروهای تجویز شده توسط پزشک اغلب تحت تأثیر رفتارهایی است که ممکن است با تغییرات خواب همراه باشد. تصمیم به استفاده از یک داروی ضد روان پریشی باید با احتیاط کامل در نظر گرفته شود.
تحقیقات نشان داده است که این داروها با افزایش خطر سکته مغزی و مرگ در افراد مسن مبتلا به زوال عقل مرتبط است.
اختلالات خواب چگونه تشخیص داده می شوند؟
متخصصان خواب از چندین روش تحقیق شده برای تشخیص مسائل مربوط به خواب استفاده میکنند، از جمله پرسشنامه، آپنوگراف، مطالعات خواب شبانه، دستگاههای غربالگری، مطالعات خواب در خانه، پلی سومنوگرام و موارد دیگر.
هنگامی که یک اختلال خواب تشخیص داده میشود، یک پزشک خواب میتواند با استفاده از روشهای مناسب برای سلامتی درمان کند.
اجازه ندهید کمبود خواب مزمن و خستگی بیش از این بر زندگی شما تأثیر منفی بگذارد، اگر مانند بسیاری از مردم مشکلات خواب مزمن دارید، با پزشک خود در مورد داروهای خواب صحبت کنید.
پس از درمان تخصصی توسط متخصصان طب خواب، ممکن است متوجه شوید که انرژی، تمرکز و بهرهوری بیشتری نسبت به آنچه میدانید دارید.
به طور کلی تشخیص اختلالات خواب تنها توسط پزشک متخصص انجام پذیر است، این پزشک با بررسی و معاینه فیزیکی و علائم فرد اطلاعاتی را در ارتباط با عواملی که ممکن سبب ایجاد آن شده باشد، جمع آوری میکند.
اغلب پزشکان برای تعیین علت دقیق آن از آزمایش استفاده میکنند.
پلی سومنوگرافی یا تست خواب اولین آزمایشی است که پزشک برای بررسی اختلال خواب از آن استفاده میکند. که در آن حرکات بدن، امواج مغزی و سطح اکسیژن خون اندازهگیری میشوند تا مشخص شود چه عاملی باعث ایجاد آن شده است.
آزمایش الکتروانسفالوگرام به آزمایشی گفته میشود که در آن فعالیت فیزیکی مغز مورد بررسی قرار میگیرد تا هرگونه مشکل در فعالیتهای آن شناسایی شود.
اختلال خواب در برخی از افراد ناشی از ژنتیک است به همین دلیل آزمایش خون ژنتیک معمولاً برای تشخیص بیخوابی ناشی از نارکولپسی صورت میگیرد.
برخی از بیماریهای ژنتیکی نیز سبب اختلال خواب میشوند که با این آزمایش قابل شناسایی است.
کلام آخر
به طور کلی متوجه شدید که اختلالات خواب چیست و چگونه درمان می شود . همچنین زمانی که به برنامه منظم خواب و بیداری پایبند نباشید
ممکن است مشکلاتی ایجاد شوند. همچنین میتواند در مورد کارگران شیفتی که در حال تغییر برنامه هستند، به خصوص کارگران شبانه رخ دهد.
نکته: بیخوابی متناقض که قبلاً به عنوان ادراک نادرست حالت خواب شناخته میشد، یک اختلال خواب است که با تفاوت قابل توجهی بین زمانی که فرد فکر میکند خواب بوده و مدت زمانی که واقعاً خوابیده است مشخص می شود.
افراد مبتلا به این مشکل ممکن است شکایت کنند که به دلیل کم خوابی نمیتوانند بخوابند و در طول روز احساس خواب آلودگی میکنند، اما در واقع خواب هستند و هیچ مدرکی برای اختلال خواب آنها وجود ندارد.
جهت مشاوره تلفنی در زمینه اختلالات خواب
از تلفن ثابت در سراسر کشور با شماره ۲۹۵۲_۹۰۷_۹۰۹ (بدون پیش شماره) تماس بگیرید
پاسخگویی از ۸ صبح تا ۱۲ شب حتی ایام تعطیل
و جهت مشاوره حضوری در تهران با شماره 44055462-021 تماس بگیرید