تحقیر در دوران کودکی چه تاثیری بر روحیات دارد؟

تحقیر در دوران کودکی منجر به آسیب های روحی و روانی زیادی شده که گاها این موارد جبران ناپذیر بوده و در شخصیت کودک تاثیر گذار می شود. تحقیر در دوران کودکی به رفتارهایی گفته می شود که در طی آن والدین و یا اطرافیان کودک به او احساس بی ارزشی و یا ناکافی بودن داده و او را با جملاتی مانند تو بی عرضه ای، تو هیچ چیزی نمیشی و تو تنبلی، مورد تحقیر قرار می دهند. در چنین مواقعی ممکن است والدین، فرزند خود را با دیگران مقایسه کرده که این موضوع منجر به از دست رفتن اعتماد به نفس کودک نیز می شود. سرزنش کردن کودک، تاثیرات مخرب زیادی بر روی روان آن داشته که معمولا والدین از آن بی خبر می باشند، اما تحقیر و سرزنش کودک می تواند بصورت مستقیم بر روی شخصیت و میزان اعتماد به نفس کودک اثر گذار باشد. در این مقاله به بررسی این پیامدها و آثار مخرب تحقیر در دوران کودکی می پردازیم.

بیشتر بدانید : چگونه اعتماد به نفس در کودکان را افزایش دهیم؟

اثرات مخرب تحقیر در دوران کودکی چه می باشد؟

تحقیر در دوران کودکی هیچگونه تاثیر مثبتی در روند تربیتی فرزند شما نداشته و تنها منجر به ایجاد پیامدهای منفی بر روی روان او می شود که در ادامه به بررسی این پیامدها می پردازیم :

از بین رفتن عزت نفس در کودک : تحقیر در دوران کودکی، عزت نفس کودک را هدف قرار داده و از بین می برد. از بین رفتن عزت نفس باعث شده تا فرزند شما احساساتی مانند بی لیاقتی، بی ارزشی و ناتوانی را تجربه نماید. این حس ها در بزرگسالی نیز همراه او بوده و به یک باور در فرزندتان تبدیل می شود که در نهایت منجر به ایجاد استرس و اضطراب در او شده و در نهایت ممکن است باعث بروز بیماری افسردگی شود.

ایجاد باورهای اشتباه : تحقیر در دوران کودکی و استفاده از کلمات تحقیر آمیزی مانند تو خنگ هستی، تو ناتوانی و یا تو تنبلی، باعث شده که به مرور زمان خوده فرد نیز به این باور رسیده و در آینده میزان توانایی های لازم برای پیشرفت در هر موضوعی را در خود ندانسته و برای آن تلاش نکند. در واقع باور شکل گرفته در ذهن فرزند باعث می شود تا او به این نتیجه برسد که واقعا دارای همین ویژگی ها بوده و خود را به آن صورت دیده و بپذیرد و از تلاش کردن در آن زمینه خودداری نماید.

کم شدن و یا از بین رفتن رابطه بین والدین و فرزند : از دیگر عواقب تحقیر در دوران کودکی این است که این نوع رفتار با کودک منجر به ایجاد حس عصبانیت و ناراحتی در او شده و به مرور از والدین خود فاصله گرفته و حتی ممکن است از آنها متنفر نیز شود.

بیشتر بدانید : روش صحیح تنبیه و اصلاح رفتار کودکان

عوارض تحقیر در دوران کودکی و تاثیر آن در بزرگسالی چه می باشد؟

همانطور که پیش تر اشاره کردیم، تحقیر در دوران کودکی منجر به تاثیرات زیاد و عمیقی در روحیات و شخصیت فرد گذاشته و این موضوع در بزرگسالی او نیز نقش داشته و تاثیرگذار می باشد. از جمله تاثیرهای تحقیر در دوران کودکی به موارد زیر میتوان اشاره کرد :

عزت نفس پایین : از عواقب تحقیر در دوران کودکی این می باشد که با بزرگ شدن فرد و شکل گیری باورهای اشتباه و غلط شکل گرفته در ذهن او و از سوی والدین، فرد از میزان عزت نفس پایینی درباره خود برخوردار بوده و ممکن است تا جایی این موضوع پیش رود که منجر به شکل گیری احساس تنفر بصورت ناخودآگاه و یا آشکار، از خود شود. این موضوع در نهایت بصورت مواردی همچون آسیب زدن به خود، عدم مراقبت از خود، عدم همدلی، نداشتن مهارت های اجتماعی کافی و دوست نداشتن خود، نشان داده می شود.

حس پوچی : این افراد ممکن است در زمان بزرگسالی و به دلیل داشتن احساسات و باورهای منفی درباره خود به احساس پوچی، انزوا و نبود انگیزه درباره خود دست پیدا کنند. آنها از انجام هیچ کاری لذت نبرده و هیچ هدف خاصی را دنبال نمی کنند. ممکن است تنها انجام کارهایی برای آنها حس خوب ایجاد کند که آنها را از این احساس منحرف نماید. تمایل این افراد ممکن است به مصرف الکل و یا اعتیاد به مواد مخدر نیز به دلیل غالب بودن این احساس در درونشان، زیاد باشد.

کمال گرا بودن : احساس شرم و حقارتی که در نتیجه تحقیر شدن در دوران کودکی با این افراد همراه می باشد باعث شده تا فرد دچار کمال گرایی شود. کمال گرایی ناشی از قرار دادن استانداردهای غیر واقعی در زمان کودکی برای این افراد می باشد و آنها به دلیل عدم رعایت این موارد دچار تحقیر و مجازات می شدند، به همین دلیل در بزرگسالی و به دلیل آسیب های ناشی از تحقیر شدن در دوران کودکی، آنها رو به کمال گرایی می آورند. در واقع تا زمانی که در کاری احساس کامل بودن و بی نقص بودن نداشته باشند، آن کار را انجام نمی دهند.

خودشیفتگی : در آن سوی طیف احساس بی ارزشی، خودشیفتگی می باشد. در واقع افراد خودشیفته برای رهایی از احساس بی ارزشی در درونشان، بصورت ناخودآگاه رو به خودشیفتگی آورده و با برتر و بهتر نشان دادن خودشان در مقابل دیگران، احساس حقارت و بی ارزشی درونشان را مخفی می کنند. این افراد ممکن است خود را برتر و بهتر از دیگران تصور کرده و با افراد دیگر، رفتار و نگاهی از بالا به پایین داشته باشند. خودشیفتگی باعث شده تا آنها درد ناشی از حقارت ایجاد شده در درونشان را کاهش دهند.

نداشتن روابط سالم : از دیگر تاثیرات مخرب احساس حقارت ناشی از تحقیر شدن در دوران کودکی، ایجاد روابط ناسالم می باشد. چرا که این افراد نمی دانند که روابط سالم به چه صورت است و یا در نگهداری و ساخت این روابط، ناتوان می باشند.